در ادامه مقاله چگونه سامانه های هوشمند حمل مسافر و بار بر صنعت حملونقل تاثیر می گذارند؟
با رشد شتابان شهرنشینی، امروزه شهرها بیشتر جمعیت جهان را در خود جای داده اند و به ویژه شهرهای پرجمعیت در حال افزایش اند. از سوی دیگر، با گسترش شهرها و حومه نشینی فاصله بین محل کار و سکونت افزایش یافته است.
با توجه به آنچه گفته شد، حملونقل یکی از اساسی ترین نیازهای روزانه مردم شهرهاست. البته علاوه بر جابه جای های روزانه، شهرهایی که مقصد گردشگری هستند، باید وسایل حملونقل مناسب برای گردشگران را نیز فراهم کنند.
از این رو، مدیریت حملونقل درون شهری یکی از موضوعات مهم شهرها در چند دهه اخیر بوده است.
برنامه ریزان تلاش کرده اند که برای مقابله با مشکلات حملونقل شهری تدابیری بیندیشند. گسترش حملونقل عمومی مهمترین راهکار بهبود حملونقل شهری است. سامانه حملونقل عمومی یعنی سامانه ای که در آن مسافران با خودرویی که مالک آن هستند، سفر نکنند و سفرهای درون شهری به صورت جمعی و مشترک انجام شود. البته از گذشته در شهرها تاکسی ها، اتوبوس ها و مینی بوسها وظیفه حملونقل عمومی را برعهده داشته اند.
• گسترش حملونقل درون شهری ریلی، مانند مترو، تراموا و مونوریل؛ این نوع حملونقل آلایندگی کمتری دارد، تعداد زیادی از مسافران شهری را جابه جا می کند و ترافیک ندارد.
• ایجاد مسیرهای اتوبوس تندر (BRT) که از سال 1990 میلادی در شهرهای دنیا انجام شده است. سرعت اتوبوس های درون شهری با حرکت در مسیرهای ویژه و نظایر آن افزایش می یابد.
• استفاده از اتوبوس های برقی که سابقه ای بسیار طولانی دارند. این اتوبوس ها هوا را آلوده نمی کنند و عمر موتورشان زیاد است. البته گسترش شبکه برق رسانی برای آنها، هزینه بر است. در سال 2013 میلادی در بیش از 300 شهر پایتختی از اتوبوس های برقی استفاده شده است. در ایران فقط در تهران چند مسیر اتوبوس برقی وجود دارد.
• گسترش دوچرخه سواری: دوچرخه وسیله ای مناسب برای سفرهای تا 10 کیلومتر مسافت در شهرهاست. دوچرخه نه تنها آلاینده هوا نیست بلکه استفاده از آن، تأثیر زیادی بر سلامت افراد می گذارد. امروزه در کشورهایی مانند هلند، دانمارک، آلمان و سوئد، سهم دوچرخه از سفرهای درونشهری بین 10 تا 30 درصد است.
در کشور ما نیز از دیرباز در برخی شهرها مانند اصفهان، یزد،کاشان، بُناب و میاندوآب، فرهنگ استفاده از دوچرخه بسیار رایج بوده است.
در بناب و میاندوآب اغلب خانواده ها دوچرخه دارند و بسیاری از مردم با دوچرخه به سرکار می روند. همایش های دوچرخه سواری نیز در این شهرها برگزار می شود. بنابراین، ضرورت دارد مسیرهای ویژه دوچرخه سواری، توقف گاه ها(پارکینگ) امن دوچرخه و نظایر آن در این شهرها و سایر شهرهای کشور ایجاد شود.
• در مدیریت حملونقل شهری، دسترسی عادلانه همه اقشار و طبقات اجتماعی به وسایل حملونقل با حداقل هزینه باید در نظر گرفته شود
• ترویج پیاده روی و ایجاد مسیرهای پیاده رو، تشویق مردم به استفاده از خودروهای هیبریدی، تعیین محدوده های ممنوعه برای رفت و آمد خودروهای شخصی (طرح ترافیک) و ایجاد پارکینگ های طبقاتی از جمله کارهایی است که برای بهبود حملونقل شهری انجام می گیرد.
با پیشرفت های صورت گرفته در زمینه های تکنولوژی و فناوری اطلاعات شاهد این هستیم که اکثر جابه جایی های مسافران و حمل بار توسط سامانه های هوشمند در صنعت حملونقل شهری، کشوری و بین المللی صورت می گیرد. این سامانه ها در قالب وب سایت و اپلیکیشن خدمات خود را به شرکت های حملونقل، کارخانه ها، رانندگان و سایر صاحبان بار عرضه می کنند. استفاده از این سامانه ها به صورت چشم گیری در هزینه ها و زمان افراد صرفه جویی می کند.
یکی از جامع ترین سامانه های هوشمند در صنعت حملونقل؛ سامانه هوشمند نت بار است که با وجود آوردن پل ارتباطی میان شرکت های حمل و نقل، کارخانه ها، رانندگان و سایر صاحبان بار توانسته است، کمک شایانی به صنعت حملونقل ارائه بدهد.
کشور ایران موقعیت جغرافیایی و ترابری بسیار مناسبی در منطقه جنوب غربی آسیا و قفقازدارد. از این رو، سرمایه گذاری در زمینه حملونقل، به ویژه حمل ونقل آبی و ریلی، می تواند موجب پیشرفت اقتصاد وگسترش تجارت کشور ما با سایر کشورها شود.در ایران مدیریت حملونقل آبی، جاده ای و ریلی برعهده سازمان ها و شرکت های تابعه وزارت راه و شهرسازی، و حملونقل فرآورده های نفتی و گازی بر عهده شرکت های تابع وزارت نفت است.
مدیریت حملونقلنیز بر عهده شهرداری هاست. پلیس راهور ناجا، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پایش امنیت و ایمنی حملونقل را در جاده ها، فرودگاه ها و ایستگاه های راه آهن و مسیرها بر عهده دارند.